Dysk akrecyjny czarnej dziury zobrazowany w skali poniżej 1 parseka. Uczeni odkryli fontannę gazu
6 listopada 2023, 10:01Międzynarodowy zespół badawczy zobrazował okolice czarnej dziury z bezprecedensową rozdzielczością bliską 1 roku świetlnego. Tak duża rozdzielczość pozwala na obserwowanie przepływu gazu w bezpośrednim sąsiedztwie czarnej dziury i badanie różnych faz otaczającego dziurę gazu – plazmowej, atomowej i molekularnej. Przede wszystkim zaś umożliwiła lepsze opisanie przepływu gazu z dysku akrecyjnego i wykazanie, że jest on spowodowany niestabilnością grawitacyjną. Naukowcy zauważyli, że znaczna część gazu jest odrzucana od czarnej dziury w formie atomowego i molekularnego odpływu. Gaz ten następnie wraca i zjawisko odpływu znowu ma miejsce. Całość przypomina fontannę wydobywającą się z czarnej dziury.
Gorąca galaktyka Y1 rodzi gwiazdy w szybkim tempie. Pozwoli rozwiązać kosmiczną zagadkę
12 listopada 2025, 11:16Na krańcach wszechświata astronomowie odkryli niezwykle gorącą galaktykę, w której gwiazdy powstają 180 razy szybciej, niż w Drodze Mlecznej. Galaktyka Y1 znajduje się w odległości ponad 13 miliardów lat świetlnych od nas, jej obserwacje pozwalają więc na badanie procesu tworzenia się pierwszej generacji gwiazd. Powstawały one w warunkach zupełnie innych niż gwiazdy tworzone w pobliskich nam galaktykach. To właśnie dlatego odkrycie, o którym poinformowano na łamach Monthly Notices of the Royal Astronomical Society jest tak fascynujące.
Fullereny w przestrzeni międzygwiezdnej
30 października 2010, 10:50Należący do NASA Spitzer Space Telescope odkrył fullereny znajdujące się w przestrzeni międzygwiezdnej. Są one tym samym największymi znanymi nam molekułami wypełniającymi tę przestrzeń.
Pozasłoneczne maleństwo
21 lutego 2013, 13:35NASA informuje o odkryciu najmniejszej znanej planety pozasłonecznej. Obiekt Kepler-37b jest nieco większy od Księżyca. Planeta ma trzykrotnie mniejszą średnicę od Ziemi, jest też mniejsza od Merkurego. Jej odkrycie pokazuje, że ludzkość dysponuje narzędziami zdolnymi do zauważenia naprawdę małych obiektów wprzestrzeni kosmicznej.
Gwiazdy szybkie jak światło?
11 grudnia 2014, 13:12Słońce krąży wokół centrum Drogi Mlecznej z prędkością około 720 000 kilometrów na godzinę, a niedawno odkryto gwiazdy poruszające się z prędkością dochodzącą do 10 milionów km/h. To imponujące osiągi, jednak powstaje pytanie, czy istnieją gwiazdy poruszające się jeszcze szybciej.
Galaktyka z ciemnej materii
29 sierpnia 2016, 10:14Galaktyka Dragonfly 44 jest wielkości Drogi Mlecznej, ale w 99,99% składa się z ciemnej materii. Wszystkie jej planety, gwiazdy i inne widzialne obiekty stanowią jedynie 1/100 procenta jej masy.
Hubble zaobserwował dziwną czarną dziurę
16 lipca 2019, 05:57Teleskop Hubble'a zauważył cienki dysk materiału krążącego wokół czarnej dziury NGC 3147, która jest położona w odległości 130 milionów lat świetlnych od Ziemi. Problem w tym, że zgodnie z współczesnymi teoriami dysk taki nie ma prawa istnieć
Stukając do wrót pyłowych gigantów
12 stycznia 2021, 11:06Międzynarodowy zespół naukowców, w tym dwoje naukowców z NCBJ - Katarzyna Małek i William Pearson, rzucił nieco światła na złożone procesy fizyczne związane z wytwarzaniem pyłu, metali i gwiazd w ewolucji galaktyk. Badacze przeanalizowali dużą próbkę odległych pyłowych galaktyk, wykrytych za pomocą ALMA. Badanie, opublikowane w Astronomy & Astrophysics, ujednoliciło metody obserwacyjne i teoretyczne, znajdując dowody na szybki wzrost pyłu w młodych, ale już bogatych w metale galaktykach w odległym wszechświecie.
ESA ujawnia najdokładniejszą mapę Drogi Mlecznej
14 czerwca 2022, 10:19Europejska Agencja Kosmiczna opublikowała najdokładniejszą mapę Drogi Mlecznej. Jej tworzenie to główny cel misji sondy Gaia, która od 9 lat pracuje w przestrzeni kosmicznej. Sonda krąży wokół punktu libracyjnego L2, tego samego, w pobliżu którego znajduje się Teleskop Webba.
Poznaliśmy najbliższą masywną czarną dziurę. Znajduje się w gromadzie Omega Centauri
12 lipca 2024, 09:55Badania szybko poruszających się gwiazd w gromadzie Omega Centauri dostarczyły dowodów, że w centrum gromady znajduje się czarna dziura. Jej masę oszacowano na 8200 mas Słońca, co nie tylko wskazuje, że należy ona do czarnych dziur o średniej masie, ale również, że jest najbliższą nam masywną czarną dziurą. Omega Centauri znajduje się bowiem w odległości około 18 000 lat świetlnych od Ziemi.
